Oude bossen van de Antwerpse Kempen

Hardcover, 4to, 252 pp., rijkelijk geïllustreerd, belangrijke bibliografie.

De Antwerpse Kempen is een regio die vooral bekend staat om zijn duinen, heides en dennenbossen. Maar is dat altijd en overal zo geweest? En hoe zag de streek er in het verleden dan wel uit? Welke eeuwenlange natuurlijke en culturele processen hebben dit landschap gekneed tot wat het vandaag is?

Drie uitzonderlijke oude bosgebieden helpen deze vragen mee te beantwoorden. Een interdisciplinaire studie van het Zoerselbos, Grotenhout en Peerdsbos levert belangrijke inzichten op in het bosverleden van de Antwerpse Kempen. Telkens wordt nagegaan hoe de bossen doorheen de eeuwen gebruikt en beheerd werden en welke invloed de mens op het bos had. Bovendien vertellen deze gebieden, in het verleden beheerd door monniken, kloosterzusters of edele heren, ons meer over de levenswijze en de denkwereld van de mensen in deze regio.
In samenwerking met Kris Verheyen (Ugent), raadpleegde Sara Adriaenssens (VUB/Ugent) oude archieven. Ze trok het veld in, op zoek naar getuigenissen, kaarten, oude foto’s en zichtbare overblijfselen van menselijke activiteiten in het bos. Het boek levert ook inzichten voor het hedendaagse bos- en landschapsbeheer en is bijgevolg een onmisbaar werk voor beheerders en beleidmakers. Bovendien is dit een interessant kijk- en leesboek voor iedereen met een hart voor historische landschappen.
Dit boek kwam tot stand dankzij de steun van: Provincie Antwerpen - Agentschap voor Natuur en Bos - Vrije Universiteit Brussel - Universiteit Gent.
Noot LT: Het boek heeft ook aandacht voor de eigendomsgeschiedenis van de bossen en de massale transfert tijdens de Franse Revolutie (verkoop van de nationale goederen). Uiteraard konden enkel de grootgrondbezitters zich de aankoop veroorloven en alzo hun vermogen aandikken. Sommige kaartjes zijn revelerend wat dat betreft.
Voor het ZOERSELBOS worden volgende namen van eigenaars gegeven (situatie 1835, p. 28): Van Den Broek, de Antwerpse advocaat Jean-Baptiste Claes, G. Decartens, Nicolas De Cock, De Cock en De Gorter, Cornelissen, De Bosschaert, Simon Goyvaerts, Brants & Willems, J.F. Vermeulen, Gemeente Zandhoven.
De eigendomsgeschiedenis van het PEERDSBOS is tamelijk eenvoudig en de aantasting van het domein, in handen van de Burgerlijke Godshuizen, door privé-personen is minimaal geweest. Namen van enkele kopers: baron van Havre, Armand Reusens (burgemeester van Brasschaat), Robert Osterrieth, de vennootschap Anvers-Campine, de NV Anvers-Donck.
Het GIERLEBOS of GROTENHOUT kende meerdere verkopen na de Franse Revolutie (zie de tijdlijn op p. 101).
Het boek is zeker en vast een aanwinst voor de bosgeschiedenis en verdient navolging, zo menen wij. met POPPkad-applicatie van de UGent valt er veel te doen

zie ook: De bossen van Vlaanderen