Moravagine (vertaling van Moravagine - 1926)

Pb, in-8, 267 pp. Uit het Frans vertaald door Zsuzso Pennings. Thema: het kwade, de waanzin, het destructieve, de haat die hij in zich draagt, die we allen in ons hebben; exorciserend, hallucinant.
Een jonge psychiater loopt stage in Waldensee, een van de modernste psychiatrische klinieken van Europa, waar voornamelijk mensen uit de hogere kringen verblijven. Een van zijn patiënten daar is Moravagine: het kwaad, de waanzin en de destructieve energie, belichaamd in de laatste afstammeling van een in ballingschap levende Hongaarse koninklijke familie. Ze worden vrienden, en de jonge arts besluit Moravagine te laten ontsnappen en hem op zijn vlucht te begeleiden. Vanaf dat moment beschrijft de roman de avonturen en de vernietigende activiteiten van Moravagine.
Noot LT: Hoe Moravagine over vrouwen denkt en praat vernemen we op de pagina's 138-140 en dat is geen verheffend betoog.
Cendrars (Suisse, 1887-Paris, 1961) was er stellig van overtuigd dat een goede roman altijd autobiografisch moet en zal zijn. Of Moravagine het alter ego is van Cendrars is een vraagstuk dat wellicht nooit een bevredigend antwoord zal krijgen. Anderzijds is het wel duidelijk dat schrijvers een gevecht leveren met de demonen in zichzelf. Wie niet schrijft dreigt dat gevecht te verliezen, zich te verliezen in zichzelf, wat op hetzelfde neerkomt.
De waanzin omarmen, haar tot metgezel en medereiziger nemen, is ze beleven. De waanzin tot leider over ons leven aanvaarden, is kiezen voor het loslaten van de destructieve krachten, die gecombineerd met die van anderen, voert naar moord en oorlog.