De Geschiedenis [roman] (vert. van La Storia - Uno scandalo che dura da diecimila anni - 1974)

Pb, 624 pp. Uit het Italiaans vertaald door Frédérique van der Velde, die vergeten is de ondertitel - 'Uno scandalo che dura da diecimila anni' - ook te vertalen. Ook de uitgever laat na die veelzeggende ondertitel te vermelden. En laat dat schandaal - het schandaal van de macht, de ongelijkheid en de onderdrukking - nu net het onderliggende thema zijn van deze verbluffende roman (met expliciet documentaire verwijzingen).

Wordt beschouwd als de sterkste roman van Morante (°Roma, 1912-1985; van 1941 tot 1961 echtgenote van Alberto Moravia ), waarmee ze zich in de rij van wereldauteurs schaart. En het is inderdaad een meesterwerk. In 1986 door Luigi Comencini verfilmd voor TV. Het 19de hoofstuk bevat in telegramstijl de geschiedenis van geweld van 1947 tot 1974. Daarmee situeert Morante haar oorlogsgeschiedenis op een continuüm (il scandalo) dat geen einde heeft. Tegelijk wordt duidelijk dat gebeurtenissen van dertig jaar geleden voor overlevenden onwisbaar in hun geheugen gegrift en slechts een milliseconde verwijderd zijn. Dat laatste wordt overigens bewezen door recent psychologisch onderzoek: herinneringen kennen geen lineaire tijdlijn. Bij slachtofferhulp houdt men daar best rekening mee.



* De auteurs die een gelijkaardig thema behandelden:
1944: Malaparte, Kaputt
1948: Walschap, Zwart en Wit
1949: Malaparte, La Pelle
1952: Kleist, Auch Du warst dabei
1956: Remarque, Der schwarze Obelisk
1957: Moravia, La Ciociara
1958: Levi, Se questo è un uomo
1959: Böll, Die Blechtrommel
1959: Mulisch, Het stenen bruidsbed
1973: Solzjenitsyn, Goelag
1974: Morante, La Storia