Kloosters en abdijen als vastgoedfirma's

Het wereldlijke facet van kloosters en abdijen was op het einde van de XVIIIde eeuw dominant geworden. Een groot aantal van deze instellingen kunnen beschouwd worden als echte VASTGOEDFIRMA'S, beleggers en financiers. De kloosters en abdijen beschikten over zoveel grond en gebouwen, dat de politieke machthebbers - Jozef II en later de Franse revolutionairen - hun dominante positie maar al te graag onderuit haalden. Bovendien was de clerus sterk uitgedund en miste hij een maatschappelijk draagvlak. In 2004-2005 heeft het Media Expert Research System een onderzoek uitgevoerd naar het grondbezit van kloosters en abdijen en hun vernietiging/opheffing op het einde van de XVIIIde eeuw. De grote Statenabdijen alleen al bleken 62.388 hectaren in hun bezit te hebben. Dat is omgerekend zo'n 624 vierkante kilometer, vaak van de meest productieve gronden. Tijdens de laat-Oostenrijkse periode en in de Franse Tijd kwamen al de goederen door confiscatie in staatsbezit. De Fransen voegden ze toe aan de staatsdomeinen (vooral bossen) die zij verkregen door verovering van de Oostenrijkse Nederlanden. Vervolgens onderzocht het MERS de verkoop van deze nationale goederen. Het Monasticon belge bleek een onmisbare bron te zijn, vooral voor de identificatie van de talloze abdijen en kloosters en opzoekingen betreffende hun oprichtingsdatum. Eind 2004 kochten wij de 23 delen van het Monasticon aan. De problematiek van de verkoop van de nationale goederen komt in het Monasticon belge echter slechts zijdelings aan bod.