26 februari 1795: tweede uitdrijving priorij van Groenendaal (Hoeilaart), ditmaal door de Fransen

In 1578, toen de godsdienstoorlog volop woedde, werd Groenendaal door de kloosterlingen verlaten. Die zochten veiligheid in hun refugehuis te Brussel en keerden pas terug naar Groenendaal in 1606. Zij konden de gebouwen, mede dankzij de vrijgevigheid van Albrecht en Isabella, grondig herstellen. Aan de 'linde van Ruusbroec' werd (voor rekening van het hof) een kapel opgericht ter ere van O.L. Vrouw van Loretto. Het 'Huis van Ravenstein' werd hersteld en, vanaf dit verblijf tot bij de molen aan het uiteinde van de Vetvijver, werd een beukendreef aangelegd. Buiten het eigenlijke kloosterdomein, kwam de stoeterij van Groenendaal.

Van het toch wel zeer mooie 17de eeuwse kloostercomplex bestaan verschillende afbeeldingen, waarvan er één bij deze brochure gevoegd werd.

Een paar van deze gebouwen - het Huis van Ravenstein en het gastenkwartier - werden in de eerste helft van de 18de eeuw afgebroken, terwijl omstreeks 1777-1782 een nieuw pand in classicistische stijl werd opgetrokken.

Enkele jaren later, in 1784, werd echter ook te Groenendaal het edict van de Oostenrijkse keizer Jozef II ten uitvoer gebracht, waardoor de afschaffing van alle contemplatieve kloosterorden werd bevolen. De aanwezige kloosterlingen kregen een som uitbetaald om een nieuw leven in de wereld te leiden. Twee jaar later was het grootste gedeelte van de gebouwen gesloopt en de kunstvoorwerpen verkocht. Het pronkstuk van dat patrimonium, een prachtig barok koorgestoelte van 1663, is vandaag te bekijken in de Onze-Lieve-Vrouw-kerk te Vilvoorde. Het hoofdaltaar vond een onderkomen in de kerk van Herfelingen, de zijaltaren in de kerk van Erps en de biechtstoelen in Wezembeek-Oppem.

Na de Brabantse Omwenteling (1789) gingen zich in 1793 opnieuw enkele kloosterlingen te Groenendaal vestigen. Maar op 26 februari 1795 werd het klooster een tweede maal gesloten, nu door de Franse Republiek, die meester over de Oostenrijkse Nederlanden was geworden. Dit was het definitieve einde van de priorij. Slechts een paar gebouwen bleven van de sloop gespaard. Op 1 oktober 1998 werden zij als beschermd monument geklasseerd.

http://www.hoeilaart.be/knoppen-links/toerisme/monumenten/priorij-groenendaal.htm (20040921)