Ironie van de geschiedenis. Essays over het communisme

Hardcover, pocket, 164 pp.
'Marx beschrijft als 'primitieve accumulatie' de manieren waarop de vroege middenklassen rijkdom verzamelden in de 16de, 17de en 18de eeuw, toen de moderne industrie nog te klein en te zwak ontwikkeld was om zich uit te breiden krachtens haar eigen, 'wettige' winsten. De voornaamste bronnen van vroeg kapitalistische rijkdom, aldus Marx, waren het onteigenen van landbezitters en boeren, koloniale plundering, zeeroverij en later ook onderbetaling van lonen. Alleen bij de groei van de industrie en van het productievermogen ervan werden de normale winsten van de kapitalistische ondernemingen groot genoeg om te dienen als voornaamste bron voor de verdere, normale accumulatie van rijkdom. Toen pas kon een respectabel en geciviliseerd kapitalisme zich uitbreiden zonder noodzakelijk de arbeiders te beroven van hun lonen en andere klassen van de maatschappij te plunderen.' (p. 29)
Noot Lucas Tessens (20210712): Marx leefde van 1818 tot 1883. Hij kon dus niet weten (misschien wel vermoeden) dat Europa vanaf 1885 geheel Afrika zou koloniseren.
De industrialisering in West-Europa was dus geen garantie voor het uitsluiten van plundering op een ander continent. Beide accumulatie-systemen kunnen dus naast elkaar bestaan. In het geval van Congo stimuleerde Leopold II zelfs beide, het eerste in België, het tweede in Congo. De plundering van grondstoffen behoort dan tot de 'primitieve accumulatie'.

----
Bio: Isaac Deutscher (3 April 1907 – 19 August 1967) was a Polish Marxist writer, journalist and political activist who moved to the United Kingdom before the outbreak of World War II. He is best known as a biographer of Leon Trotsky and Joseph Stalin and as a commentator on Soviet affairs. His three-volume biography of Trotsky was highly influential among the British New Left in the 1960s and 1970s.